John Zorn: At The Gates Of Paradise

Surf Jazz / Downtown scene
premiera polska: 09.05.2012
seria wydawnicza: Archival Series
kontynent: Ameryka Północna
kraj: USA
opakowanie: Jewelcaseowe etui
opis:
jazzarium.pl:
Znamienne jest, że od dawna Zorn woli być kompozytorem niż instrumentalistą. Wiadomo też, że daje na płytach upust swojemu mistycyzmowi. Tak jest i w tym przypadku. Suita zainspirowana mistycznym dziełem Williama Blake'a oraz starożytnym zbiorem pism, między innymi gnostyckich, przypadkiem odkrytych w 1945 roku w egipskiej miejscowości Nadż Hammandi, to zamysł Zorna. Natomiast realizacja muzyczna należy już do zebranego przez niego kwartetu. I jest ona niecodzienna.

Zorn przywołuje, jak to często robi, intelektualne inspiracje dla swojej muzyki. Tym razem pochodzą z literatury. Oczywiście, utwory muzyczne inspirowane literaturą - nawet poza operą - nie są rzadkością. Znakomitym przykładem jest muzyczna adaptacja "Mistrza i Małgorzaty" kwintetu Simona Nabatova ("Master and Margerita", Leo 2001). Tamten album znakomicie zobrazował niepokój i tajemnicę przenikającą karty książki, skupił się silnie na tym motywie i dzięki temu całość rzeczywiście mogła odnieść słuchacza do książki.

W przypadku "At the Gates..." sprawa nie jest już tak prosta. Tutaj przedmiotem odniesień jest prąd filozoficzny i pewien sposób odczuwania wiary oraz dyskusje z nimi, które rozciągają się na przestrzeni tysięcy już lat. Dźwięki na płycie to niewątpliwie jazz (mimo zakwalifikowania przez niektóre źródła do awangrady). Muzyka jest raz promienista, radosna, miejscami mroczna, momentami tajemnicza. Kompozycja całości jest regularna i tradycyjna, a często stosowanym zabiegiem jest repetycja. To wszystko razem układa się w taką całość, w której inspiracja literacka schodzi na plan dalszy, mimo tego, że autor wspomina o jej zasadniczej roli. I dobrze! Dobrze, że źródło tej rzeki dźwięków niknie poza horyzontem, bo dla powstałej muzyki nie ma już żadnego znaczenia.

Elementy mistyczne wydają się naddane. Nie mam zamiaru podważać ich roli w procesie twórczym - jednak ta muzyka znakomicie broni się sama. Wspaniały kwartet muzyków, pracujących z Zornem od lat, z naprawdę nieziemskim i pozalogicznie oddziałującym na umysł zestawem fortepian-wibrafon to rzecz warta poznania. Dusza słuchacza nasyci się - niekoniecznie w kwestii wiary, ale na pewno pozarozumowo. Piękne melodie, mikromelodie, mikroprzestrzenie, zróżnicowane klimaty, instrumentalne dialogi w niepowtarzalnym otoczeniu, obfitość rytmiczna, pęd, a czasem niedosłowna cisza duchowej jaskini. Chociaż daleko Zornowi do Urizena, czas z tym jego wytworem w zupełności nie będzie stracony.
Autor: Anna Początek


Audio:
John Zorn napisał osiem tematów inspirowanych poezją i sztychami Williama Blake`a, a także kodeksami koptyjskimi z biblioteki Nag Hammadi. Amerykański kompozytor i właściciel wytwórni Tzadik zaprosił do nagrania weteranów z wcześniejszych swoich płyt: pianistę i organistę Johna Medeskiego, wibrafonistę Kenny`ego Wollesena, kontrabasistę Trevora Dunna i perkusistę Joeya Barona, pozostawiając im swobodę interpretacji.

Kto zna grupę The Dreamers ze stajni Johna Zorna, zauważy, że Jamiego Safta zastąpił Medeski, zabrakło gitarzysty, ale pozostało charakterystyczne współbrzmienie fortepianu i wibrafonu. Zresztą to nie ten sam John Medeski, co w trio z Martinem i Woodem, bo bardziej romantyczny. Podobny jest też charakter kompozycji. Łagodne, momentami hipnotyczne, łatwo wpadające w ucho melodie płyną niespiesznie przypominając impresje Satiego, jak choćby "The Eternals". Temat "The Aeons" jest wręcz przebojowy.

Kwartet potrafi także "odjechać" w swobodną improwizację jak w "Light Forms", a przewodnikiem jest tu oczywiście Medeski. W tanecznym, sefardyjskim stylu muzycy wykonali "Dance of Albion" - to swoisty hołd dla Wiliama Bake`a. Muzycy grają ze sobą tak, jakby nie rozstawali się od lat, a przecież każdy ma swój zespół. Album do wielokrotnego słuchania w rodzinnym gronie.
autor: Marek Dusza

Editor's info:
Channelling the work of Romantic visionary William Blake and ancient Gnostic writings from the Nag Hammadi archives, At the Gates of Paradise is the newest installment in Zorn's ever growing catalog of mystical works. The music is filled with bright light and a childlike innocence, and ranges from long form compositions with constantly shifting time signatures that unfold with a compelling inner logic to mysterious ballads and hypnotic moods. Featuring an all-star quartet of Zorn true believers, 20-year veterans who perform this music with a special passion and searing intensity, the performances are filled with exciting solos and brilliant group interaction.

muzycy:
Joey Baron: Drums
Trevor Dunn: Bass
John Medeski: Piano, Organ
Kenny Wollesen: Vibes

utwory:
1. The Eternals
2. Song of Innocence
3. A Dream of Nine Nights
4. Light Forms
5. The Æons
6. Liber XV
7. Dance of Albion
8. Song ofExperience

total time - 48:34
wydano: 2011-09
more info: www.tzadik.com