Trespass Trio Feat. Susana Santos Silva: Live in Oslo

Avant Jazz / Free Improvisation / Avant-Garde
premiera polska: 2023-11-30
opakowanie: Gatefoldowe etui
opis:
multikulti.com * * * * *:
Czy Martin Küchen to jedna osoba, czy kilka?
Saksofonista urodzony w 1966 roku w Szwecji, zaczynał, jako perkusista i wokalista rockowy, by z czasem skupić swoje zainteresowania na jazzie i improwizacji. Dzisiaj jest jedną z kluczowych postaci europejskiej sceny improwizowanej.
Grywał na ulicy i w sztokholmskim metrze, podczas kilkutygodniowej muzycznej eskapadzie po Afryce, grał z lokalsami, np. z zespołem Alphones Suomas. Wszystkie te doświadczenia miały wpływ na oryginalny język gry Küchena, pełen technicznych fajerwerków, ale skupiony przede wszystkim na przekazywanej treści, także tej pozamuzycznej. Martin Küchen bowiem jest jednym z tych artystów, którzy swoją muzyką poruszają ważne kwestie społeczne i polityczne. Współtworzy i lideruje zespołom Angles, All Included, Chip Shop Music, Looper i Trespass Trio.
Ten ostatni wydał właśnie nowy, pierwszy od pięciu lat album. Trespass Trio po raz piąty to kwartet, nie po raz pierwszy zresztą. Do "Human Encore" (Clean Feed, 2013), którą nagrał z Joe McPhee wracam często. Na "Live in Oslo" usłyszymy Susanę Santos Silvę, trębaczkę kompletną. Słuchając jej kolejnych nagrań jestem pod nieustającym wrażeniem, w ciągu stosunkowo niedługiego czasu przeszła długą drogę do poziomu nieosiągalnego dla większości muzyków jazzowych.
Płyta została zarejestrowana na festiwalu Blow Out w Norwegii, w sierpniu 2018 roku i zawiera pięć kompozycji Küchena, które znamy z płyt Trespass Trio. Jednak słucham tej płyty po raz nie wiem który, i wrażenie obcowania z nowym materiałem nie mija.
Zaczynamy od podniosłego "A Desert on Fire, a Forest". Potężny ładunek spirytualny niesiony jest tutaj przez skupioną, surową free jazzową narrację. Smutek wylewa się litrami. Küchen i Santos Silva grają raczej długimi frazami, kontrabas Pera Zanussiego śpiewa a Raymond Strid, mistrz barwy i dynamiki dokłada to, co najlepsze.
"The Spirit of Pitesti" to pełen bólu kanciasty, free jazzowy skowyt. Trafiamy do świata spowitego w gęstej mgle pesymizmu i melancholii.
Niezwykły dialog Santos Silvy i Küchena rozpoczyna "A Different Koko", dużo drobnych, urwanych dźwięków i wielkich gestów. Moc improwizatorskiej jakości.
Free jazzowy pocisk "Sounds & Ruins" trafia prosto w serce, moc brudnej psychodelii, rockowego transu i improwizacyjnego zawieszania narracji, czego chcieć więcej?
Na finał dostajemy "In Tears", balladę graną w niespiesznym rytmie, Santos Silva z Küchenem, niczym Albert z Donem Aylerem grają dźwięki TYLKO ważne. Zachwyca praca Pera Zanussiego, który jest kotwicą, trzymającą zespół w całości. Płynny i czujny drumming Raymonda Strida nie pozostawia wątpliwości, cztery osobowościowe wzory zeszły się w jeden.
Martin Küchen lub grupa artystów używająca tego nazwiska po raz nie wiem już który sprawia, że serce staje w zachwycie. Niewiele jest grup, które dają nadzieję, że muzyka free nie stanie się wsobną wydmuszką, z którą mamy zazwyczaj do czynienia!
autor: Mariusz Zawiślak
Copyright © 1996-2023 Multikulti Project. All rights reserved

esensja.pl:
Po wydaniu niezwykle przejmującej płyty „The Spirit of Piteşti” kierowana przez saksofonistę Martina Küchena szwedzko-norweska freejazzowa formacja Trespass Trio zagrała cykl koncertów z towarzyszeniem portugalskiej trębaczki Susany Santos Silvy. Jeden z nich został po pięciu latach uwieczniony na albumie „Live in Oslo”.
Saksofonista Martin Küchen to dla skandynawskiego (i szerzej: europejskiego) jazzu postać wręcz ikoniczna. Znany i podziwiany przede wszystkim jako lider kilku wcieleń projektu Angles („Injuries”, 2014; „Disappeared Behind the Sun”, 2017; „Parede”, 2018; „Beyond Us”, 2019; „Today is Better Than Tomorrow”, 2019; „A Muted Reality”, 2022), ale mający na koncie również współpracę z wieloma innymi formacjami, jak chociażby All Included czy Landæus Trio, nie wspominając już o albumach solowych („Det försvunnas namn”, 2020; „Utopia”, 2022). Od 2006 roku patronuje także zespołowi Trespass Trio, który karierę zaczynał jako… Martin Küchen Trio (i pod tą nazwą wydał szesnaście lat temu debiutancki krążek – „Live at Glenn Miller Café”).
Później, chociaż nie zmienił się skład grupy (wciąż występują w niej norweski kontrabasista Per Zanussi oraz szwedzki perkusista Raymond Strid), przemianowano ją na Trespass Trio. Pod tym szyldem ukazały się kolejne krążki: „…Was There to Illuminate the Night Sky” (2009), „Bruder Beda” (2012), nagrany „na żywo” z towarzyszeniem legendarnego amerykańskiego saksofonisty i trębacza Joego McPhee „Human Encore” (2013) oraz „The Spirit of Piteşti” (2017). Wszystkie ujrzały światło dzienne za sprawą portugalskiej wytwórni Clean Feed. Po publikacji ostatniej z wymienionych płyt formacja zagrała cykl koncertów, podczas których towarzyszyła jej – blisko związana ze sceną skandynawską – portugalska trębaczka freejazzowa Susana Santos Silva (przede wszystkim Fire! Orchestra i „Nu Ensemble Matsa Gustafssona). Jeden z ich odbył się 17 sierpnia 2018 roku podczas odbywającego się w stolicy Norwegii festiwalu Blow Out. Ponad pięć lat później jego zapis – pytanie tylko, czy cały? (płyta trwa bowiem niewiele ponad pół godziny) – ujrzał światło dzienne na longplayu „Live in Oslo”.
Na krążek trafiło pięć zagranych w kwartecie kompozycji: trzy z nich pochodzą z wydanego rok wcześniej „The Spirit of Piteşti”, dwie pozostałe z jeszcze poprzednich wydawnictw. Szczególnie zaskakujące wydaje się wykorzystanie przez Küchena utworu „A Desert on Fire, a Forest”, który znany był / jest już z dwóch publikacji płytowych: pojawił się na „Human Encore” (2013) oraz – w wersji zagranej przez Angles 9 – na „Injuries” (2014). Rozpoczyna go partia kontrabasu, ale szybko rozbrzmiewają również, brzmiące wyjątkowo przejmująco i alarmistycznie, nałożone na siebie dęciaki. Mocne uderzenie na otwarcie z miejsca stawia słuchaczy do pionu i przykuwa uwagę. Uczyniwszy to, zespół zwalnia tempo i tonuje narrację. Nie zmienia się jedynie nastrój utworu: najpierw Susana, a następnie Martin grają nadzwyczaj smutną melodię, która jeszcze bardziej zyskuje na rzewności, gdy oba instrumenty dęte zaczynają przemawiać jednym głosem.
Drugi w kolejności „The Spirit of Piteşti” nawiązuje tytułem do nazwy rumuńskiego miasta (leżącego na Wołoszczyźnie), w którym przyszedł na świat faszystowski dyktator Rumunii z czasów drugiej wojny światowej Ion Antonescu. To on zdecydował o eksterminacji żydowskich i romskich mieszkańców Piteşti, którzy zostali zmuszeni do opuszczenia miasta i deportowani do tak zwanej Transnistrii (dzisiejszego Naddniestrza), gdzie ich wymordowano. Trudno więc oczekiwać, by poświęcony im utwór tchnął optymizmem. Wręcz przeciwnie. Kompozycja ma charakter elegijny: począwszy od nostalgicznej introdukcji, w której Zanussi zagrał na kontrabasie smyczkiem, poprzez powłóczyste partie dęciaków, aż po majestatycznie przejmujący finał. Numer ten robił już kolosalne wrażenie już w wersji studyjnej, tu jest ono spotęgowane za sprawą dodatkowego instrumentu.
„A Different Koko” to z kolei kompozycja, która wcześniej pojawiła się na dwóch longplayach Trespass Trio: „Bruder Beda” oraz „Human Encore”. W porównaniu z utworem poprzedzającym ją – mocno zaskakuje. Głównie za sprawą otwierającej ją frywolnej trąbki. Na szczęście z czasem, zwłaszcza gdy Martin Küchen nawiązuje improwizowany dialog z Silvą, wszystko się zmienia. Im dłużej trwa ich rozmowa, tym więcej w niej elementów freejazzowej awangardy, aż do mocarnego – wielka w tym zasługą sekcji rytmicznej – zakończenia. Trwające łącznie ponad czternaście minut „Sounds & Ruins” oraz „In Tears” to kolejne fragmenty „The Spirit of Piteşti”. Jak cała tamta płyta, smutne i piękne zarazem, chwytające za serce, ale niekiedy również bardzo zadziorne. Momentami stonowane i subtelne, to znów pełne rozmachu. Trespass Trio (ale także Angles 9) bez trudu udowadnia, że jazz improwizowany może być także muzyką kontemplacyjną, skłaniającą do zadumy i „opowiadającą” o nadzwyczaj ważnych sprawach, które należy ocalać od zapomnienia.
autor: Sebastian Chosiński

Editor's Info:
Beseeching, smouldering, melancholy, impassioned. Live in Oslo is all these things and plenty more besides, a glorious recording capturing the dazzling inaugural summit featuring European maestros of restraint Trespass Trio and rising radical of free-improv, Portuguese trumpeter Susana Santos Silva.
An idea long in gestation, this no-brainer collaboration finally hatched into reality after the Trespass Trio were invited to perform at the August 2018 edition of the Blow Out Festival in Norway. Under the instigation of one of the event organisers, drumming don Ståle Liavik Solberg, Silva accompanied Per Zanussi, Martin Küchen and Raymond Strid onstage for a set of gospel-tinged, sultry-noir interpretations of five Trespass classics, a stellar pick of broody stakeouts lifted from the ensemble’s acclaimed Clean Feed full-lengths, Bruder Będą (2012), Human Encore (recorded with legendary US saxophonist Joe McPhee in 2013) and The Spirit of Pitesti (2017).
Silva’s singular artistic approach, drawing on elements of jazz, classical and contemporary music, as well as textural sound art. And dance, has already resulted in a remarkable body of work, her growing catalogue of staggeringly inventive releases issued on a succession of notable imprints, including Intakt, Relative Pitch, Clean Feed and Rogueart, while her charge sheet of te Catherine Christer Hennix.
Her ingenious contributions here add another sublime dimension to Trespass Trio’s mournfully cinematic creepers, Silva’s imploring melodies entwining with Küchen’s sultry sax in declamatory evangelical unions worthy of the Ayler brothers, as Zanussi’s taut low-end pulses cling like stubborn limpets latched onto beleaguered heartstrings and Strid alternates between bubbly floor-tom rumble and brushed-snare shuffle.
Listening to Live in Oslo you would be excused for thinking you were experiencing a genuine long-in-the-tooth quartet, rather than the first-time assignation of group meets guest. Trio and Silva are both operating here at the very peak of their telepathic powers, totally committed to the slow-burn, twinned agents-in-stealth, combining their tender semaphores on this touchstone album which bristles with an exquisite, sombre, haunting beauty.

muzycy:
Per Zanussi: double bass
Martin Küchen: baritone and sopranino saxophone
Raymond Strid: drums
Susana Santos: Silva trumpet

utwory:
1. A Desert on Fire, a Forest 05:36
2. The Spirit of Pitesti 06:43
3. A Different Koko 06:06
4. Sounds & Ruins 06:00
5. In Tears 08:12

wydano: October 20, 2023
nagrano: Recorded the 17th of August 2018 at Blow Out Festival, Oslo, Norway

more info: www.cleanfeed-records.com