- Nowy

Polityka prywatności
Zasady dostawy
Zasady reklamacji
Avant Jazz / Free Improvisation / Avant-Garde
premiera polska: 2023-09-29
kontynent: Ameryka Północna
kraj: USA
opakowanie: Gatefoldowe etui
opis:
nowamuzyka.pl
„Moje imię jest twoim imieniem”.
Od czasu wydania fenomenalnego albumu Matany Roberts „Coin Coin Chapter One: Gens de couleur libres” minęło już dwanaście lat. Autorka bardzo ważnej serii wydawniczej „Coin Coin” wraca z piątą częścią – w założeniu ma być ich dwanaście – „Coin Coin Chapter Five: In the garden…”. W ubiegłym roku można było spotkać Roberts na europejskiej trasie promującej czwartą odsłonę „Coin Coin”. Pamiętam, że miałem problem z odbiorem trzeciej części „Coin Coin Chapter Three: River Run Thee” (opowieść o męskim przodku) o czym pisałem tutaj. Wtedy bardzo mi brakowało ognistości i bezkompromisowego żaru jaki buchał z krążka otwierającego tę serię.
Roberts, saksofonistka, kompozytorka, improwizatorka i wokalistka wywodząca się z chicagowskiej sceny jazzowej i post-rockowej, konsekwentnie kroczy obraną przed laty ścieżką, co tylko potwierdza „Coin Coin Chapter Five: In the garden…”. Ten materiał powstał w jedenastoosobowym składzie. Liderka tym razem odłożyła saksofon, a złapała za rogi, harmonijki ustne, elektroniczną perkusję i oczywiście kompozycje są jej autorstwa oraz spoken word. Oprócz niej sami znakomici muzycy: Mike Pride (perkusja, instrumenty perkusyjne, wokal), Matt Lavelle (klarnet altowy, trąbka kieszonkowa, gwizdek, wokal), Stuart Bogie (klarnet basowy, klarnet, gwizdek blaszany, wokal), Cory Smythe (fortepian, wokal, gwizdek blaszany), Mazz Swift (skrzypce, wokal, gwizdek blaszany), Darius Jones (saksofon altowy, gwizdek, wokal), Ryan Sawyer (perkusja, instrumenty perkusyjne, wokal), Gitanjali Jain (kolaż słowny), Kyp Malone (syntezatory) i Jaimie Branch (odwaga 1983-2022), która miała zagrać na tym albumie.
Instrumentalistów Roberts należy kojarzyć z takimi zespołami/artystami jak TV On The Radio, Antibalas, Eye Contact, Sumari, Ingrid Laubrock, Anthony Braxton, Thurston Moore, Nate Wooley, Pulverize The Sound, MDC. Producentem „Coin Coin Chapter Five: In the garden…” jest Malone z TV On The Radio.
Roberts jako kompozytorka czerpie tu inspiracje z powojennej awangardy, w tym z konceptualnego podejścia Johna Cage’a i przedstawiciela Fluxusu, Benjamina Pattersona czy twórczości Maryanne Amacher – jednej z najwybitniejszych prekursorek sound artu. – „To nie tylko saksofon altowy jako instrument umieszczony w kanonie jazzu, to saksofon altowy jako instrument, którym można oddziaływać na ciało” – wyjaśnia Matana. Wyczuwam też wpływy Alberta Aylera, Sun Ra, Butcha Morrisa i Moor Mother.
Ta wielowątkowa – nazwijmy to suita – rozszczepia się na wiele mniejszych lub większych form. Startujemy z bardzo intymnej „nawierzchni”, brzmiącej sonorystycznie i jednocześnie utrzymanej w marszowym tempie w „we said”, a następnie free jazzowy zgiełk „different rings” i jedne z najpiękniejszych fragmentów tego albumu, czyli „unbeknownst”, gdzie spoken word Roberts powoli się sączy, podobnie jak liryczna warstwa dźwiękowa z melancholijnymi partiami skrzypiec i saksofonów oraz „predestined confessions” – z gęstymi free jazzowymi aranżacjami i świetnymi liniami instrumentów dętych. Duchy Petera Brötzmanna i Aylera po prostu urządzają tu swój seans.
Przełamanie wprowadza „how prophetic” z folkowym nerwem tanecznym. Z jednej strony, jest tu blisko szkocko-irlandzkiego The Waterboys z wczesnego okresu, a z drugiej – rockowa sekcja rytmiczna, co razem daje mieszankę bliższą kompozytorskich wizji Branch. Saksofon altowy Jonesa w „a caged dance” prowadzi nas wręcz „za rękę” w cieniste, niejednoznacznie wyglądające miejsca, ocieramy się o chropowatą wyobraźnię muzyków, o jakiś rodzaj muzycznej immersji, z kontynuacją w „i have long been fascinated”.
Niby syntezatorowa fluktuacja w „enthralled not by her curious blend”, ale jednak uporządkowana pulsacja z szepczącym saksofonem do ważnych słów Roberts, po czym dostajemy rozimprowizowaną muzykę współczesną. O kolejnym dokopaniu się do korzeni świadczy poruszająca i wielogłosowa pieśń „but i never heard a sound so long” wzięta przez Matanę z plantacyjnej kołysanki „All The Pretty Horses” nieznanego autorstwa. To tylko wstęp do pięknej piosenki „ the promise” brzmiącej niczym jakiś utwór grupy Low. „shake my bones” to kolejny mocny punkt tego albumu. Bogatość aranżacyjna nie przytłacza i nie zaciera wielobarwnego przekazu – wysmakowane smyczki i wirujący wokół nich wszechświat dopełniają się idealnie. Ten fragment mogę przysunąć w stronę ostatniej płyty Makayi McCravena.
Spoken word Matany wraca w „a(way) is not an option”, a przygrywa jej werblowe tremolo i pierwotne uderzenie w centralny bęben, a także precyzyjnie cyzelowane struktury zbudowane z brzmień pozostałych instrumentów i medytacyjna końcówka na głosy/kalimbę opadająca w ciszę.
Najdłuższy na płycie „for they do not know” mieni się jak elektroniczna kula ubrana w diodową powłokę, a Roberts rozwija i pogłębia swoją opowieść, aż znienacka wyłania się znakomicie improwizujący saksofon Jonesa. Wszystko przeradza się w swoisty manifesto-happening. „others each” można by spokojnie potraktować jako kolejne wcielenie Roba Mazurka i jego Exploding Star Orchestry. Na zamknięcie marszowo-perkusyjny „…ain’t i…your mystery is our history” z armią rozśpiewanych gwizdków blaszanych przypominających ptasie trele dochodzące z soczyście zielonych koron drzew. Brzmi to dość optymistycznie, podniośle, ale to jednak spojrzenie w przyszłości z widokiem na podgniłą rzeczywistość.
Niezwykle dojrzałe wydawnictwo, dopięte tam gdzie trzeba, a rozpięte w najmniej oczekiwanych momentach, z wycyzelowaną warstwą brzmieniową, konceptualną i emocjonalną. Akcenty padają tam gdzie trzeba – nie ma słodzenia, przegadanych minut zamienianych w wieczność i zamydlania przekazu, co jedynie wzmaga autentyczność oraz skłania do głębszego przekopywania wyobraźni i stawiania sobie kolejnych pytań. Oby częściej się trafiały nam takie albumy, które potrafią unieść ciężar ważnych spraw i nie były populistyczną ściemą. To jedna z płyt tego roku!
autor: Łukasz Komła
Editor's Info
Coin Coin Chapter Five: In the garden… is the latest instalment in composer, improviser, saxophonist, and visual artist Matana Roberts’ visionary project exploring African-American history through ancestry, archive and place. Weaving together elements of jazz, avant-garde composition, folk and spoken word, Roberts tells the story of a woman in their ancestral line, who died following complications from an illegal abortion. At a time when reproductive rights are under attack, her story takes on new resonance. “I wanted to talk about this issue, but in a way where she gets some sense of liberation,” Roberts explains. By unpacking family stories and conducting extensive research in US public archives, Roberts has created a rounded portrait of a woman who is, as their lyrics put it, “electric, alive, spirited, fire and free.”
Each part of Coin Coin explores radically different musical settings, from the free jazz and post-rock eruptions of Chapter One to the solo noise collage of Chapter Three. Featuring a new ensemble steeped in jazz, improvisation, new music and avant-rock, helping to expand the project’s existing sonic palette, Chapter Five is no exception. Roberts is joined by fellow alto saxophonist Darius Jones, violinist Mazz Swift (Silkroad Ensemble, D’Angelo), bass clarinettist Stuart Bogie (TV On The Radio, Antibalas), alto clarinettist Matt Lavelle (Eye Contact, Sumari), pianist Cory Smythe (Ingrid Laubrock, Anthony Braxton), vocalist/actor Gitanjali Jain and percussionists Ryan Sawyer (Thurston Moore, Nate Wooley) and Mike Pride (Pulverize The Sound, MDC). The late, great trumpeter jaimie branch, who was due to play on the album, receives a credit for “courage”. The album is produced by TV On The Radio’s Kyp Malone, who also contributes synths.
As a composer, Roberts draws upon strategies associated with the post-war avant-garde, including John Cage and Fluxus member Benjamin Patterson’s conceptual approaches to scoring and performance. The immersive work of Maryanne Amacher, in which “sound and the body almost collaborate” is another key influence. “That is the foundation for me of the Coin Coin work,” they explain. “It’s not just the alto saxophone as an instrument placed in the jazz canon, it's the alto saxophone as an instrument that can be utilised to affect the body.”
Listeners will be struck by Roberts’ ability to mould diverse sounds into a cohesive whole. The spoken word passages are accompanied by driving modal jazz on “how prophetic”, minimalist synth loops on “enthralled not by her curious blend” and cantering folk forms on “(a)way is not an option”. These are interspersed with instrumental pieces that range from avant-garde abstraction and squalling free jazz, to solo saxophone reflections and Mississippi fife and drums blues. There’s a further evocation of American roots music in the powerful group vocal arrangement of “but I never heard a sound so long”, adapted by Roberts from the plantation lullaby “All The Pretty Horses.”
While this new chapter of Coin Coin focusses on a female-identified protagonist, others haven’t (Chapter Three being from the perspective of a male ancestor) and Roberts intends for future chapters to continue to cover the breadth of the gender spectrum, as well as their Native American heritage. “I'm proud that people say that the Coin Coin work speaks of a woman's story. But I want to make sure that it retains its inclusivity, because what we look like is not always what you see.” This reflects Roberts’ own experiences as a queer person of colour. For the remaining chapters of Coin Coin, Roberts will continue exploring identity and ancestry. “Expect it to keep heading towards a liberation of the human spirit.”
muzycy:
Matana Roberts (composer / horns / harmonicas / aux percussion / vocal / wordspeak)
Mike Pride (drums / aux percussion / vocal)
Matt Lavelle (alto clarinet / pocket trumpet / tin whistle / vocal)
Stuart Bogie (bass clarinet / clarinet / tin whistle / vocal)
Cory Smythe (piano / vocal / tin whistle)
Mazz Swift (violin / vocal/ tin whistle)
Darius Jones (alto sax / tin whistle / vocal)
Ryan Sawyer (drums / aux percussion / vocal)
Gitanjali Jain (text collage)
Kyp Malone (synths)
Jaimie Branch (Courage 1983-2022)
utwory:
1. we said 03:30
2. different rings 01:26
3. unbeknownst 04:43
4. predestined confessions 04:47
5. how prophetic 02:55
6. a caged dance 06:03
7. i have long been fascinated 01:58
8. enthralled not by her curious blend 03:55
9. no way chastened 01:15
10. but i never heard a sound so long 01:16
11. the promise 03:19
12. shake my bones 04:03
13. a(way) is not an option 05:54
14. for they do not know 06:55
15. others each 01:21
16. ...ain't i. ...your mystery is our history 04:41
wydano: September 29, 2023
nagrano: Recorded at Bunker Studios in Brooklyn by Nolan Thies
more info: www.cstrecords.com
Opis