Bartłomiej Pękiel

opis:
Opis wydawcy:
Z twórczości Bartłomieja Pękiela zachowało się w źródłach blisko trzydzieści utworów. (...) Trzon twórczości Pękiela stanowią religijne utwory wokalne i wokalno-instrumentalne. Są wśród nich msze i motety komponowane zarówno w barokowym stylu koncertującym, jak i sięgającym korzeniami poprzedniej epoki stylu polifonii a cappella. Z inwentarzy wynika, że tworzył również inne gatunki religijne, m.in. litanie. Utworem wyjątkowym w skali polskiego baroku jest utrzymany w stile moderno, zbliżony gatunkowo do wczesnej kantaty jego dialog Audite mortales (...)

W ocenie twórczości Pękiela podkreślane są przede wszystkim dwie cechy jego stylu, widoczne zarówno w wokalno-instrumentalnych dziełach koncertujących, jak i utworach w stylu polifonii a cappella. Pierwsza to mistrzowskie operowanie technikami polifonicznymi, na co od dawna zwracają uwagę i muzykolodzy, i muzycy-wykonawcy. „Wirtuozerię” kontrapunktyczną Pękiela można wiązać nie tylko z faktem, że był on świetnym organistą, ale również z wysokimi wymaganiami stawianymi członkom kapeli królewskiej (...) Drugą istotną cechą jest biegłość kompozytora w posługiwaniu się barokowym językiem figur retoryczno-muzycznych, służących podkreślaniu treści tekstu słownego. W świetle najnowszych badań nad stosowaniem tej sztuki przez kompozytorów staropolskich jawi się Pękiel jako twórca najwybitniejszy, posługujący się najbogatszym zasobem środków służących dźwiękowej interpretacji słów i wzmacnianiu zawartych w nich treści.

Nagrane utwory stanowią „wizytówkę” tego nurtu twórczości Bartłomieja Pękiela, który w jego czasie był określany pojęciemstile antico lub prima pratica. Są jednocześnie świadectwem, że w ramach stylu nawiązującego do tradycji (także miejscowej – w tym przypadku wawelskiej) mogą powstawać dzieła podobne a jednocześnie odmienne, jak mało dotychczas znana Missa secundai słynna Missa Pulcherrima czy na poziomie mniejszych form – efektowny wyrazowo motet Assumpta est i „linearny” nie tylko w konstrukcji Sub tuum praesidium.
Elżbieta Zwolińska