Crystal Tears. John Dowland and his contemporaries [CD+DVD Video]

Muzyka Dawna
premiera polska: 2008-05-14
kontynent: Europa
opakowanie: digipackowe etui
opis:
Ruch Muzyczny
[...] [...]
Gdybym miał intuicyjnie wskazać najstosowniejszy repertuar dla muzykoterapii (na której tajnikach - przyznaję - nie znam się), to zapewne poleciłbym utwory na konsort wiol da gamba z epoki elżbietańskiej. Jest on doskonałym przykładem tego, co kojarzy się z pojęciami harmonii, eufonii, stanowi cudowne zespolenie brzmień łagodnych, dostojnych i w jakiś osobliwy sposób 'mądrych'. Oczywiście, tak to odbierzemy wyłącznie dzięki znakomitemu wykonaniu. Takie właśnie gwarantuje zespół Concerto di Viole, złożony z uczniów Jordi Savalla, którzy poznali się w czasie studiów w Schola Cantorum Basiliensis.
Śpiewny ansambl wiol często towarzyszył śpiewowi i omawianą płytę poświęcono przede wszystkim pieśniom. Jej głównym bohaterem jest genialny niemiecki kontratenor Andreas Scholl wykonujący utwory Dowlanda i kilku innych angielskich twórców tej epoki (Byrd, Johnson, Ward i in.). Naczelnym motywem tekstów jest melancholia i smutek, pochodna zawiedzionej miłości bądź refleksji nad marnością świata - temat wielce u schyłku renesansu modny i chętnie opiewany również we włoskich madrygałach i francuskich chansons (a także w wanitatywnych motywach sztuk plastycznych).

Oczywiście tytułowe tears symbolizują smutek skonwencjonalizowany, dwornie upozowany, nieco nawet kokieteryjny - w owych czasach chyba tylko szalony książę Gesualdo potrafił wyrazić muzyką prawdziwą rozpacz, Dowlandowi daleko do tego rodzaju ekspresji. I Scholl doskonale wczuwa się w tę konwencję, interpretując pieśni nader powściągliwie, wręcz ascetycznie, niemal wyłącznie piano, koncentrując się na jak najlepszym przekazie słowa oraz na możliwie doskonałym wtopieniu się w subtelne brzmienia wiol i lutni. Efekt jest urzekający: owa bardzo wyciszona, pastelowa, niezwykle homogeniczna muzyka ani przez moment nie nudzi, ma w sobie coś niemal organicznego, co budzi żywy rezonans w emocjach słuchacza, całkowicie niwelując dystans wieków i pokrytej patyną konwencji. Wielki to sukces Dowlanda, bodaj pierwszego kompozytora, którego muzyczna ekspresja jest w pełni komunikatywna także dla współczesnego odbiorcy, niekoniecznie znawcy muzyki dawnej - stąd eksperymenty takie, jak ów niedawny w wykonaniu Stinga, nieco może kontrowersyjny, ale dobrze przyjęty wśród odbiorców, którzy w życiu nie sięgnęliby po płytę kontratenora Scholla.

Przy całej sympatii dla Stinga, osobiście wolę w tym repertuarze Andreasa Scholla i gorąco polecam tę płytę. Można jej słuchać wielokrotnie bez znużenia, śledząc kunsztowne linie gambowej faktury i delektując się rzewną poezją oraz prawdziwie kryształowym brzmieniem głosu (a także - uwaga - gwizdu!) 'króla kontratenorów', ukazującego tu swą wielką klasę i jak zawsze wspaniałą formę. Miłym gratisem jest dołączona płyta DVD zawierająca reportaż z nagrania albumu.
autor: PIOTR MACULEWICZ



Editor's Info:
There are few pleasures more delightful than musical melancholy, especially when it flows from the pen of the finest Elizabethan poets and a composer whose name will be forever associated with that emotion: John Dowland. His lute songs and consort songs form the backbone of Andreas Scholl's latest recital. The countertenor has gathered his favourite partners around him in the service of this sublime vocal art...., elegantly distilling its fragile instants of grace. The songs are adroitly interspersed with instrumental pieces by Dowland's contemporaries. Bonus DVD: a performance of the Song 'Venus' birds' and a 'beyond the microphones' documentary on the making of this recording.



muzycy:
Andreas Scholl: contre-tenor
Julian Behr: lute
Concerto di Viole

utwory:
1. Go crystal tears John Dowland 6'29
2. Fantasia no.4 John Ward 3'30
3. Now, O now, I needs must part John Dowland 4'32
4. Go nightly cares John Dowland 4"'02
5. Fantasia no.3 John Ward 2'55
6. Sorrow, come! John Dowland 3'59
7. Semper Dowland semper dolens John Dowland 3'31
8. The Lady Rich her galliard John Dowland 2'03
9. Have you seen the bright lily grow? Robert Johnson 2'51
10. Though Amaryllis dance in green William Byrd 3'43
11. Venus' birds whose mournful tunes John Benet 3'35
12. Full fathom five Robert Johnson 2'10
13. Care-charming sleep Robert Johnson 3'38
14. Like as the day Patrick Mando 4'03
15. A Fancy John Dowland 3'29
16. Time stands still John Dowland 4'39
17. Four-note pavan Alfonso Ferrabosco II 4'49
18. From silent night John Dowland 4'06
19. O Death, rock me asleep Anonymous 2'57
20. Fantasia no.13 Richard Mico 3'18
21. Come, heavy sleep John Dowland 5'02

wydano: 2008
more info: www.harmoniamundi.com