Cecus - Colours, Blindness and Memorial - Alexander Agricola and His Contemporaries

Muzyka Dawna
premiera polska: 2010-10-08
kontynent: Europa
opakowanie: digipackowe etui
opis:
dwutygodnik.com:
Podobnie jak wszystkie poprzednie i ta płyta również ułożona została przez Schmelzera z wyraźną dbałością o wewnętrzną logikę. Nie ma tu żadnego przypadku w doborze repertuaru. Nagranie dzieli się na dwie części. Pierwszą („Memorial”) wypełniają utwory Pierre’a de la Rue i otwierająca płytę anonimowa kompozycja „Romance de la muerte del muy esclarecido rey do Felipe”. Bohaterem części drugiej („Les armes, les aveugles”) jest Alexander Agricola – kompozytor związany z dworem burgundzkiego księcia Filipa Pięknego. W tej części znajdziemy także „De profundis clamavi” Nicholasa Championa (znanego ze znakomitej płyty „La Magdalene”, o której pisałem na tych łamach) i dwa lamenty. Pierwszy – „Musica quid defles” – autorstwa Juana de Anchiety, napisany na śmierć Agricoli; drugi – „Nymphes des bois” – skomponowany przez Josquina Desprez, na śmierć Johannesa Ockeghema. Te kompozycje świetnie korespondują ze sobą, ale to utwory Agricoli są gwoździem programu.

Tematami przewodnimi dzieł są: ślepota i pamięć. Agricola najprawdopodobniej nie był niewidomy, ale „ślepota” zdaje się słowem-kluczem do tej twórczości. Zawarty na płycie trzygłosowy utwór „Cecus non judicat de coloribus” można by nawet uznać w pewnym sensie za jego muzyczny autoportret. Inne kompozycje uzupełniają tę jego osobliwą estetykę ślepoty. Czym jest brak zmysłu wzroku? Czy tylko fizyczną ułomnością, w dodatku stygmatyzującą społecznie? Wedle śmiałej koncepcji Schmelzera są dobre przesłanki, by sądzić, że Agricola był tym, który wprowadził nowe sposoby zapisu i wykonywania kompozycji polifonicznych, podkreślając możliwości tkwiące w swego rodzaju „muzycznej ślepocie”; w braku, który mógł się okazać twórczy. Najogólniej: szło o to, by wydobyć z notacji muzycznej jej dotykowość, uwyraźnić ją, nadać jej „namacalny” wymiar, wychodząc tym samym poza czysto widzialne sekwencje znaków. Fascynujące muzycznie, antropologicznie i historiograficznie studium Schmelzera zawarte w booklecie warte jest osobnego namysłu.

Nie wiadomo, co tu bardziej podziwiać: wielopłaszczyznowe kompozycje z misternie przenikającymi się planami głosowymi, czy absolutną maestrię wykonawczą, która tę zniuansowaną kolorystykę jest w stanie ożywić. Tak czy inaczej, mamy przed sobą prawie osiemdziesiąt minut porywającej muzyki. Dawnej, ale i najzupełniej... współczesnej. Współczesnej, bo jest w niej życie, wyczuwalny wewnętrzny puls, który sprawia, że te pochodzące z innego świata nuty tak chętnie przyjmujemy za swoje. To muzyka z antypodów wykonawczej poprawności. Zero historycznej ramoty i gładkiego antykwaryzmu. Ten śpiew przenosi nas bez żadnego trudu w napowietrzne rejony.
autor: Dariusz Czaja
Editor's info:
To complete a triptych of recordings presenting an alternative view of performance practice from across a century of Franco-Flemish polyphony, Björn Schmelzer and Graindelavoix now turn their attention to music by Alexander Agricola and his contemporaries in Cecus.

Following on from the two earlier albums, Joye and La Magdalene, Cecus concerns itself with music associated with blind players (notably two fiddlers from Bruges) and memory and commemoration (laments on the deaths of Agricola and Johannes Ockeghem) coming from the chapel of Philippe le Beau and Juana of Castile.

Alexander Agricola's own musical world - and especially Cecus non judicat de coloribus - crosses the border between theory and practice, between flamboyant experience and rational construction and constantly evokes blindness (to see and not to see) in relation to memory and written or improvisated music, but also in connection with those songs of mourning.

Graindelavoix's new CD for Glossa promises polyphony in sharply-articulated, richly-coloured performances, provided with athletic vocal gestures by Schmelzer and his Antwerp-based ensemble of musicians from Spain, Estonia, the UK, France and Belgium.

muzycy:
Graindelavoix
Björn Schmelzer

utwory:
MÉMORIAL
1. Romance de la muerte del muy esclarecido rey don Felipe / Anonymous
2. Plorer, gemir, crier - Requiem / Pierre de la Rue
3. Delicta juventutis / Pierre de la Rue
4. Absalon, fili mi / Pierre de la Rue
5. Doleo super te / Pierre de la Rue

LES LARMES, LES AVEUGLES
6. Cecus non judicat de coloribus, prima pars / Alexander Agricola
7. Fortuna desperata / Alexander Agricola
8. Si dedero sompnium oculis meis / Alexander Agricola
9. L'eure est venue / Alexander Agricola
10. Je n'ay dueil que de vous / Alexander Agricola
11. Musica quid defles - Epitaphion Alexandri Agricolae symphonistae regis - Castillae / Juan de Anchieta
12. De profundis clamavi / Nicolas Champion
13. Nymphes des bois - Déploration sur la mort de Ockeghem / Josquin Desprez
14. Cecus non judicat de coloribus, secunda pars / Alexander Agricola

total time - 79:09
wydano: 2010-09
nagrano: Recorded in Duisburg (Belgium) in February 2010

more info: www.glossamusic.com