Raphael Rogiński, Mikołaj Trzaska, Macio Moretti: Shofar

Jewish / Ethno Jazz / Avant-Garde
premiera polska: 2007-09-25
kontynent: Europa
kraj: Polska
opakowanie: kartonowe etui
opis:
Opis wydawcy:
Zespół Shofar powstał z inicjatywy Raphaela Rogińskiego.
Ideą składu jest odnalezienie wspólnego mianownika w tradycyjnej muzyce chasydzkiej i jazzie free, jak i kontynuowanie tradycji muzyki żydowskiej, która dla zespołu jest wciąż żywa. Utwory, które znalazły się na płycie pochodzą z przedwojennych badań muzykologicznych z terenów Ukrainy, Polski i Mołdawii. To najczęściej tzw. 'niguny', czyli magiczne pieśni religijne, w niektórych przypadkach mające wprowadzać w trans i ekstazę oraz 'frejlaksy', czyli utwory bardziej taneczne, wywodzące się z liturgii żydowskiej. Zachowując w niezmienionej formie materiał dźwiękowy utworów możliwe jest poznanie całego spektrum muzyki chasydzkiej i kultury z nią związanej. Wszystko to jest połączone ze współczesnym podejściem do kreatywnej formy jazzu.

Repertuar zespołu Shofar składa się z tradycyjnej, religijnej muzyki żydowskiej. Podobnie jak komentowanie Tory tak i tu, poprzez muzykę odtwarzane są różne prądy religijności. Dlatego obok chasydzkich nigunów znajdziemy muzykę najstarszego obrządku w synagodze, a obok pieśni kantorów z międzywojnia, muzykę obrządku liberalnego. Na płytę 'Shofar' w większości składają się utwory z tradycji chasydzkiej. Głównym impulsem do zajęcia się akurat tą tradycją było odnalezienie przez Raphaela Rogińskiego zbioru pieśni chasydzkich Bieregowskiego >1892-1961> - muzykologa, który od lat 20 ubiegłego stulecia, badał muzykę żydowską. Jednym z efektów jego pracy był tom poświęcony właśnie tradycji chasydzkiej.


Raphael Rogiński:
Raphael Rogiński urodził się we Frankfurcie nad Menem. Od 13 roku życia gra na gitarze elektrycznej. Wykształcony jazzowo i klasycznie, edukację uzupełniał o muzykologię i etnomuzykologię. Od samych początków działalności twórczej, skupiony jest przede wszystkim na improwizacji wynikającej z jazzu oraz na muzyce etnicznej i ludowej. Miks tych dwóch dróg jest wyznacznikiem w jego twórczości. Jest kompozytorem i wykonawcą. Głęboko związany z kulturą żydowską, szuka jej miejsca w swojej działalności. Z tych poszukiwań wynikają dwa projekty których jest liderem: Shofar i Cukunft. Współpracował z Noelem Akchote, Frederic Blondy, Joe Giardullo, Axel Dorner, Thomas Lehn, Andrew Sharpley, John Edwards, John Tilbury, Brigit Ulher, Yale Strom. Gościnnie wystąpił na płytach: Djazzpora, Sztetlach, Broniewski, Meritum.

diapazon.pl, 2007-11:
'...Wszystko zatem się zgadza: mamy gitarzystę o żydowskich korzeniach korzystającego z oryginalnych żydowskich źródeł i tworzącego osobiste, wybiegające w przyszłość oraz emanujące siłą i wiarą odczytania tradycji muzycznej swoich przodków. A jednak pojawia się lekki niedosyt. Może jest on spowodowany przez intencjonalną surowość muzycznych prezentacji Shofaru? Gitarzysta jest mi bowiem znany z wykonań bardziej finezyjnych, operujących subtelniejszymi i bogatszymi odcieniami brzmień. Tu natomiast mamy do czynienia z aurą bez mała garażową i cokolwiek brutalną grą muzycznych żywiołów: 'żydowska gitara' coraz częściej charczy, saksofon skowyczy, a bębny dudnią aż miło - według sprawdzonej recepty rockowej klasyki. Ku zaskoczeniu miłośników płaczliwych żydowskich harmonii, muzyka Shofaru jest tworzona linearnie. Trzaska i Rogiński rzadko budują struktury harmoniczne, unikając harmoniki funkcyjnej i koncentrując się na wspólnym prowadzeniu tematu albo snuciu wyobcowanych bądź luźno związanych z innymi głosami improwizacji...'
Ireneusz Socha (Dembitzer Music)
całarecenzja dostępna na www.diapazon.pl

Hi Fi i Muzyka, 2007-12, ocena: * * * * *
'...Shofar to jeden z najstarszych instrumentów świata. Oryginalnie był wyrabiany przez Żydów z rogów zwierząt (m.in. kudu). Wspomina o nim Biblia, prawdopodobnie to właśnie dźwięki shofaru pomogły zburzyć mury Jerycha.
To także dobra nazwa dla płyty, w której poczesne miejsce przeznaczono grającemu na saksofonach i klarnecie basowym Mikołajowi Trzasce. Jednak co najmniej równie istotną postacią jest, urodzony we Frankfurcie n / Menem, gitarzysta, kompozytor i badacz muzyki żydowskiej, Raphael Rogiński. Większość materiału pochodzi ze zbioru muzykologa Bieriegowskiego (1892-1961), który badał i zapisywał pieśni chasydzkie z terenu Polski, Ukrainy i Mołdawii. Na płycie można także odnaleźć fragmenty tradycyjnej żydowskiej liturgii.
Jak wiadomo, dla chasydów muzyka była ważnym elementem mającym wprowadzać w trans i dzięki temu umożliwiać kontakt z transcendencją. Obok jednak takich magicznych pieśni religijnych wykorzystano także 'frejlaksy' czyli utwory służące tylko rozrywce.
Próżno tu jednak szukać muzealnego, tradycyjnego grania. Trio potraktowało chasydzką muzykę podobnie jak kiedyś Albert Ayler pieśni gospel. Nie tracąc żarliwości i ekstatycznego zapamiętania, udało się wykorzystać potęgę i zadziorność free jazzu do reinterpretacji żydowskiej muzyki. Efekt przerasta wszelkie oczekiwania...'
autor: Marek Romański

muzycy:
Raphael Rogiński: guitar
Mikołaj Trzaska: saxophones, bass clarinet
Macio Moretti: drums

utwory:
1. 15
2. 68
3. 182
4. Adom Olam
5. 92
6. Lecha Dodi
7. 66
8. 111

wydano: 2007-09
more info: www.kilogram.pl