America's National Parks [2CD]

Avant Jazz / Free Improvisation / Avant-Garde
premiera polska: 2018-03-19
kontynent: Ameryka Północna
kraj: USA
opakowanie: plastikowe etui
opis:
multikulti.com - ocena * * * * *:
Golden Quartet, formacja powołana do życia przez amerykańskiego trębacza kojarzonego z ruchem AACM jest jednym ze sztandarowych jego zespołów. Ishmael Wadada Leo Smith już od ponad czterdziestu lat znajduje się na muzycznej scenie, nieustająco w samym sercu jej kreatywnego rdzenia, dla wielu fanów jazzu pozostaje punktem orientacyjnym w świecie. Komponuje zarówno dla dużych składów, w tym dla orkiestr, jak i na instrumenty solowe. Rozwija muzyczną teorię i system notacji muzyki, którą zawał Ankhrasmation, prezentując ją na naukowych konferencjach.
"America’s National Parks" poświęcona jest parkom narodowym Stanów Zjednoczonych, które sam Wadada nazywa „największym skarbem Ameryki”.

jazzarium.pl:
Zagadnienie relacji kształtu dzieła artystycznego do zamierzonego znaczenia komunikatu, jaki autor pragnie przekazać odbiorcy jest w przypadku muzyki instrumentalnej kwestią dość płynną. Bo też często zdarza się, że wiedząc o czym gra artysta, jesteśmy w stanie lepiej materiał przyswoić, lecz czy znakomicie zagrana muzyka traci na wartości w chwili, gdy nie jesteśmy w stanie dostrzec w niej sensów deklarowanych przez kompozytora, lub gdy poddajemy ją interpretacji mniej lub więcej indywidualnej? Do zastanowienia się nad takimi właśnie kwestiami skłania America’s National Parks, najnowszy album Wadady Leo Smitha – a raczej to, co znajdujemy w oficjalnych notkach na jego temat. Ale o tym potem.

Bo że muzyka zawarta na płycie jest wysokiej próby, nie ulega wątpliwości. Weteran awangardowej trąbki jest w wielkiej formie, co przekłada się na wyraźną tendencję do tworzenia dużych projektów, obfitych narracyjnie i obszernych, jeśli chodzi o samą długość nagrań. Od czasu wydania swego opus magnum Ten Freedom Summers Wadada pozostaje aktywny, a obok płyt takich jak Sonic Rivers (z Georgem Lewisem, Johnem Zornem) czy głośny projekt Cosmic Rhythm In Each Stroke w duecie z Vijayem Iyerem objawił się dwupłytową The Great Lakes Suites, gdzie gra w doborowym towarzystwie Henry’ego Threadgilla, Johna Lindberga i Jacka DeJohnette. Choć pojawia się tu inny skład personalny, America’s National Parks właśnie ze względu na rozmach oraz konotacje przyrodnicze wypada traktować jako kontynuację cyklu. Mistrzowi ceremonii towarzyszą tu muzycy z kolejnego wcielenia jego, poszerzonego tym razem, Golden Quartetu: pianista Anthony Davis, basista John Lindberg oraz Pheeroan AkLaff na perkusji, zaś elementem dodatkowym, acz dla tego co się na płycie dzieje bardzo ważnym jest obecność wiolonczelistki Ashley Walters.

W odróżnieniu od poprzedniczki America’s National Parks zawiera muzykę bardziej przestrzenną, mającą w sobie dużo powietrza i zdałoby się - w ramy kompozycyjne uchwyconą w lekkim jedynie stopniu. Niemniej – muzycy kwintetu, nie uwięzieni w gorsecie sztywnej formy, dyscyplinują się sami, co w połączeniu z ciemnym, lekko ponurym zabarwieniem nadaje brzmieniu stabilności. Efekt jest taki, że na płycie dzieje się ciekawie. Zasadniczo ścieżka narracji osnuta na poszyciu muskającego perkusję Pheeroana AkLaffa prowadzona jest zawołaniami trąbki bandleadera i wysmakowanymi, pełnymi wywiedzionej z klasycznego backgroundu muzyka elegancji partiami Anthony’ego Davisa. Pogłębieniem i wzbogaceniem brzmienia zajmuje się Ashley Walters, dodając kompozycjom kolejnej płaszczyzny lub wręcz grając unisono z liderem powielając ścieżki Wadady Leo Smitha. Odpowiedzialny w otwierającym „New Orleans National Culture Park” za puls John Lindberg zazwyczaj chowa się w tle, pozostając jednak stale skoncentrowanym na poczynaniach partnerów.

Muzyki, jak należałoby się spodziewać po takiego pokroju projekcie, jest do syta. Na ponad 90 minut składa się sześć rozległych, wielowątkowych kompozycji utrzymanych w konwencji nowoczesnego, ambitnego, kreatywnego jazzu. America’s National Parks to rzecz wysokiej klasy i przykład dzieła, któremu należą się względy przez lata przypadające w udziale jedynie muzyce współczesnej. Bo klasykami nie tylko jazzu, ale i muzyki w ogóle trzeba dziś nazwać osobowości takie jak Wadada Leo Smith czy Henry Threadgill, którzy tworzą wielopłaszczyznowe, rozległe muzyczne projekty, ze względu na jakość i rangę będące w pełni uprawnionymi do współistnienia w filharmoniach i innych tego rodzaju prestiżowych salach koncertowych.

Z kronikarskiego obowiązku powiedzmy jeszcze o kwestii, która była dla Wadady Leo Smitha inspiracją i której muzyka dotyczy. Otóż America’s National Parks poświęcona jest, zgodnie z tytułem, parkom narodowym Stanów Zjednoczonych – podkreśleniu potrzeby zachowania naturalnych zasobów tego „największego skarbu Ameryki”, miejsca zachodzenia fenomenu naturalnego aktu kreacji, przestrzeni o zgoła religijnym charakterze. Przestrzeni, od której wszystko bierze swój początek. „Każdy dom pochodzi z natury. Każdy plastikowy samolot, przewożący 300 osób nad oceanem. Każdy klimatyzator formuje cząstkę naturalnego powietrza. Myślę, że każdy człowiek jest nieustannie otoczony naturą organiczną lub przetworzoną, toteż fakt ten inspiruje mnie nieprzerwanie, czy jestem w domu, czy też na zewnątrz” – deklaruje sam Wadada.

Czy w muzyce słychać wpływ tej inspiracji, jest kwestią dyskusyjną. Rozpoznać go w każdym razie trudno. Z drugiej jednak strony – czy jesteśmy uprawnieni do poddawania w wątpliwość tego, co artyście podpowiada wyobraźnia? Zwłaszcza, gdy efektem jest tak doskonała muzyka?
Autor: Piotr Rudnicki
Editor's info:
With America's National Parks, visionary composer and trumpeter Wadada Leo Smith offers his latest epic collection, a six-movement suite inspired by the scenic splendor, historic legacy, and political controversies of the country's public landscapes. Writing for his newly expanded Golden Quintet, Smith crafts six extended works that explore, confront and question the preserved natural resources that are considered the most hallowed ground in the U.S. - and some that should be.

America's National Parks was released shortly before Smith's 75th birthday in December, arriving, coincidentally, in the midst of celebrations for the centennial of the National Park Service, which was created by an act of Congress on August 25, 1916. The spark for the project, however, came from two places: Smith's own research into the National Park system, beginning with Yellowstone, the world's first national park, and Ken Burns' 12-hour documentary series, The National Parks: America's Best Idea.

''The idea that Ken Burns explored in that documentary was that the grandeur of nature was like a religion or a cathedral,'' Smith says. ''I reject that image because the natural phenomenon in creation, just like man and stars and light and water, is all one thing, just a diffusion of energy. My focus is on the spiritual and psychological dimensions of the idea of setting aside reserves for common property of the American citizens.''

His 28-page score for America's National Parks was penned for his Golden Quintet, a fresh reconfiguration of the quartet that's been a keystone of his expression for the last 16 years. Pianist Anthony Davis, bassist John Lindberg and drummer Pheeroan akLaff are joined by cellist Ashley Walters, affording the composer and bandleader new melodic and coloristic possibilities. ''The cello as a lead voice with the trumpet is magnificent,'' Smith says, ''but when you look at the possibilities for melodic formation with the trumpet, the cello, the piano and the bass, that's paradise for a composer and for a performer.''

While these preserved landscapes offer the inspiration of powerful natural beauty, Smith's always open-minded view of the world leads him to find that same inspiration wherever he is. ''Every concrete house is from nature,'' he says. ''Every plastic airplane that flies 300 people across the ocean comes out of nature. Every air conditioner conditions a natural piece of air. I think that the human being is constantly enfolded in organic nature and constructed nature, so I'm constantly inspired, inside the house or outside the house.''

"Wadada Leo Smith and his Golden Quintet continue on their ambitious path to bring us new music that is both innovative and accessible. It is as grand and epic as his large ensembles of the past year, but because of the quintet's more human or intimate setting, the feelings, the vision and the individual quality of the musicians make the result even stronger. Regardless of the excellent work of the past few years, I have the impression that the best of both the Golden Quartet and the "classical" works converge in this phenomenal album. Wadada Leo Smith brings modern music to a completely new level"
***** freejazzblog

"Smith uses his magisterial instrumental voice, his inspirational leadership and his command of classical, jazz and blues forms to remind us of what has gone down and what's still happening."
– DownBeat’s 80 Coolest Things in Jazz Today

"A trumpeter and composer of penetrating insight."
– Nate Chinen, The New York Times

muzycy:
Wadada Leo Smith - trumpet, director of the ensemble
Anthony Davis - piano
Ashley Walters - cello
John Lindberg - bass
Pheeroan akLaff - drums

utwory:
CD1:
1. New Orleans: The National Culture Park USA 1718 20:59
2. Eileen Jackson Southern,1920-2002: A Literary National Park 09:40
3. Yellowstone: The First National Park and the Spirit of America – The Mountains, Super-Volcano Caldera and Its Ecosystem 1872 12:34

CD2:
1. The Mississippi River: Dark and Deep Dreams Flow the River – a National Memorial Park c. 5000 BC 31:09
2. Sequoia/Kings Canyon National Parks: The Giant Forest, Great Canyon, Cliffs, Peaks, Waterfalls and Cave Systems 1890 06:48
3. Yosemite: The Glaciers, the Falls, the Wells and the Valley of Goodwill 1890 15:23

wydano: 2016-10-14
nagrano: Recorded on May 5, 2016 and mixed by Nick Lloyd at Firehouse 12 Recording Studio, New Haven, CT.

more info: www.cuneiformrecords.com