Carlos Bica: Am the Escaped One

Modern Jazz / Indie Jazz
premiera polska: 2019-04-18
opakowanie: kartonowe etui
opis:
multikulti.com - ocena * * * * *:
Portugalskiego kompozytora i kontrabasistę Carlosa Bica zaliczam do swoich ulubionych iberyjskich muzyków. Poza walorem, czysto muzycznym, cenię go za jego otwartość, polistylistyczność, nieortodoksyjność. Bez względu na to czy gra fado z Camané, Pedro Caldeira Cabralem i Cristiną Branco, czy klezmer jazz z Paulem Brody'm, czy awangardowy jazz z Gebhardem Ullmanem, Alexandrem von Schlippenbachem, Johnem Zornem, Aki Takase zachowuje jakąś autonomiczność, oryginalność.
Liryzm i romantyczne podejście Carlosa Bica do materii współczesnego, kreatywnego jazzu, w połączeniu z elementami pochodzącymi z najróżniejszych sfer, od tradycji ludowej (lubi włączać do swojego programu wariacje na tematy ludowe z dawnych wieków), poprzez muzykę ilustracyjną (jest cenionym kompozytorem teatralnym i filmowym), po energetyczność muzyki rockowej składa się na jego artystyczny genotyp. Daje to zdumiewające efekty, Bica oferuje słuchaczowi zupełnie nowy świat dźwięków, fraz i tekstur, nie zapomina przy tym ani na chwilę o zadzierzgnięciu i utrzymaniu komunikacji ze słuchaczem. Już od debiutanckiej płyty "Azul" formacji Carlos Bica's Azul (Polygram/ Emarcy 1996), z udziałem Franka Möbusa i Jima Blacka konsekwentnie realizuje swoją koncepcję.

Najnowsza płyta "I Am the Escaped One", wydana właśnie w barwach portugalskiego Clean Feed Records przynosi sporą niespodziankę. Nie znam dotąd płyty Carlosa Bica, na której równoprawnym instrumentem byłby gramofon/turntables. Bowiem obok lidera i niemieckiego saksofonisty Daniela Erdmanna (Das Kapital, Velvet Revolution), w trio spotykamy DJ Illvibe'a. Pewnie niewielu coś mówi ten sceniczny nick - DJ Illvibe, jednak dla tych, którzy zetknęli się już z tym muzykiem, czy to w roli producenta, czy samodzielnego muzyka, jest ono ważne. DJ Illvibe to bowiem Vincent von Schlippenbach, urodzony w 1980 roku syn Alexandra von Schlippenbacha, ikony europejskiego free improvised music.

Mamy zatem trzy instrumenty, które traktowane nieszablonowo tworzą wymykającą się łatwym porównaniom całość. Bica - często sięgający po smyczek, zapętlający, nakładający ścieżki, Erdmann - grający brudnym brzmieniem saksofonu, niestroniący od saksofonowych przedęć i DJ Illvibe/Vincent von Schlippenbach - śmiało korzystający z płyt winylowych, nieobliczalny muzyk. Wolna, nieskrępowana ekspresja połączona z jazzową erudycją, pozwalającą trójce muzyków na cytaty z historii gatunku jazzowego, folku (niemiecka piosenka ludowa z XVIII wieku), i sztuce performatywnej, dała w efekcie unikalny amalgamat, który po prostu zachwyca. Jest to jeden z tych bardzo nielicznych przypadków, kiedy nie czujemy jakiegokolwiek niedopasowania instrumentalnego, kontrabas, saksofon i gramofony to obsada, z jaką dotąd się nie spotkałem, jednak już pierwsza lektura płyty sprawiła, że niepokój minął, a pozostało zaciekawienie, które pcha mnie do ponownej lektury. Illvibe wprowadzając strzępy zaśpiewów, zwalniając i przyspieszając, szumiąc i skwiercząc dodaje muzyce walor nieoczywistości, pcha ją w zaskakujących kierunkach. Niesamowite są fragmenty, kiedy słyszymy duety unisono Erdmanna i DJ Illvibe'a, czy Bica i Erdmanna. Niemiecka ballada ludowa "Ich hab' die Nacht geträumet", w ich interpretacji brzmi zdumiewająco, gdy gaśnie przy odgłosach łąki i lasu słońce faktycznie zachodzi. Reszta programu płyty to już wyłącznie własne kompozycje członków zespołu, raz ociekające oniryczną, rytualną atmosferą, czy łkające rzewnym smutkiem, czy w końcu przykuwające słuchacza kontrolowanym walorem improwizacyjnym. Migotliwość muzycznej formy, głównie za sprawą DJ Illvibe’a, wystawia na próbę percepcję słuchacza, jak mało która płyta dowodzi, że w ogromnym stopniu nasza percepcja składa się z ograniczeń estetycznych i kulturowych. Czy wzmacniają czy osłabiają one nasz potencjał intelektualny, estetyczny, etyczny… trzeba sobie odpowiedzieć samemu.

"I Am the Escaped One" to album, do którego lektury zachęcam, warto sobie jednak wyczyścić umysł, radość z odsłuchu będzie tym większa!
autor: Krzysztof Szamot
Copyright © 1996-2019 Multikulti Project. All rights reserved
Editor's info:
Double bassist and composer Carlos Bica has carved out a jazz niche for himself with his inventive style of lyrical-indie-jazz. Among the several musical projects he leads, his trio AZUL has become his showcase as a bass player and composer. For more than twenty years Bica’s trio AZUL with Frank Möbus and Jim Black has fascinated its listeners. Living in Berlin, Portuguese Bica again and again creates a music that seems familiar yet excitingly new and personal at the same time. With his new album “I Am the Escaped One” in association with two of the most idiosyncratic figures of the German scene, saxophonist Daniel Erdmann and turntablist DJ Illvibe, the music goes even beyond anything he did before. Daniel Erdmann, a major voice in the European jazz scene, has developed an unique tenor sax sound in ensembles like Das Kapital or Velvet Revolution, built on top of the jazz tradition but committed to find new paths. DJ Illvibe is and remains a sound innovator, a gold digger for the craziest sound-shreds, Vincent von Schlippenbach is DJ Illvibe and the world is a record. If you’re searching for something different and fulfilling you found it, “I Am the Escaped One” is the perfect soundtrack for the movie that still has to be made.

muzycy:
Carlos Bica: double bass
Daniel Erdmann: tenos saxophone
Dj Illvibe: turntables

utwory:
1) Caruma (Carlos Bica)
2) Ich hab die Nacht geträumet (German folk song from the 18th century)
3) A Luz da Sombra (Carlos Bica)
4) The Fuel of Life (Daniel Erdmann)
5) Les Frigos (Daniel Erdmann)
6) Do Indizível (Carlos Bica)
7) El Bachir (Carlos Bica, Daniel Erdmann and DJ Illvibe)
8) Cinéma (Carlos Bica, Daniel Erdmann and DJ Illvibe)
9) Le Jardin (Carlos Bica and Daniel Erdmann)
10) Cabaret Macabro (Carlos Bica, Daniel Erdmann and DJ Illvibe)

wydano: 2019-03
nagrano: Recorded in Lisbon at Culturgest on March 2nd and 3rd, 2018

more info: www.cleanfeed-records.com